Bosscherwaarden, een onderzoek.
Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen heeft de PvdA zich, onder voorwaarden, uitgesproken voor het ontwikkelen van het uiterwaardengebied de “Bosscherwaarden” tot natuurgebied. Deze wens sluit aan bij het voornemen van de gemeentelijke visie op de uiterwaarden, al eerder vastgelegd in het aannemen van de visie Rivierfront door de gemeenteraad. Daarnaast valt het gebied onder de door de provincie vastgestelde “Groene Contour” dwz dat op den duur dit gebied omgevormd mag worden tot natuurgebied. In het verleden werd door het Rijk geld beschikbaar gesteld om gebieden in de EHS (Ecologische Hoofdstructuur) , zoals de uiterwaarden van de Bosscherwaarden , op te kopen en om te zetten in natuurgebied. Enkele jaren geleden is daar een streep door gehaald, werd het natuurbeleid overgedragen aan de provincies en werd de geldstroom gestopt. Daarmee is het omvormen tot natuurgebied van de uiterwaarden vertraagd: daarvoor is een forse investering nodig en dat geld is er –voorlopig- niet.
Nu heeft een ontzander zijn oog laten vallen op de “Bosscherwaarden”. Onder het oppervlak van de Bosscherwaarden blijkt veel -8 miljoen kuub- zand voor de bouw en wegen te liggen en de plek is gunstig: direct aan het A’dam-Rijnkanaal en de Lek. De ontzander, Bosscherwaarden BV, wil de komende jaren dat zand uit het gebied halen, het met slib opvullen en vervolgens omvormen tot natuur. Daarmee is die omvorming tot natuur van de Bosscherwaarden ineens een reële mogelijkheid geworden. Maar…. daarmee komen ook meteen een aantal vragen, zorgen en vooral ook meningen in beeld die een goed en gedegen onderzoek noodzakelijk maken.
Wij, PvdA, afd. WbD, waren al begonnen met dat onderzoek toen het Groenberaad van de VNMW een rapport presenteerde over alle ins-en outs van de Bosscherwaarden. Dit onderzoek behandelt de feiten, items en vragen die wij ons ook gesteld hadden. Inmiddels is het aan de gemeenteraad gepresenteerd.
Het onderzoek bestaat uit twee rapporten; we hebben hieronder de inleidingen van het Groenberaad hierna overgenomen, om een indruk te geven van wat er in de rapporten staat.
Uit de rapporten:
Bosscherwaarden, de feiten; antwoorden op veel gestelde vragen
De discussie over het al dan niet doorgaan van het project van Bosscherwaarden B.V. is niet gebaat bij discussies die gevoerd worden op basis van angst, onzekerheid en twijfel. De afgelopen maanden zijn in verschillende publicaties en andere uitingen, beweringen gedaan waar wel iets op af valt te dingen. Vrijwel iedereen die betrokken is in dit dossier maakt zich hier wel eens schuldig aan.
In dit stuk proberen we de werkelijke informatie te achterhalen en weer te geven. Dit laat uiteraard nog alle ruimte voor een beslissing voor of tegen het plan zoals het nu voorligt!
De nadruk in dit stuk ligt op het plan voor de Bosscherwaarden, zijdelings komt ook de Lunenburgerwaard aan bod. In de Lunenburgerwaard loopt momenteel een natuurontwikkelingstraject van de provincie Utrecht onder regie van gebiedscoöperatie O-gen. De initiatiefnemer van de Bosscherwaarden stelt een verplaatsing van de recreatiefunctie van de Gravenbol voor naar de meest westelijke punt van de Lunenburgerwaard als maatschappelijke compensatie. Op die manier kunnen economie en ecologie hand in hand gaan.
Inhoud, over de volgende onderwerpen worden de feiten op een rij gezet en onderaan staat een verantwoording van de bronnen:
Inleiding
Wat is toch dat Akkoord van Utrecht?
Wat is het plan?
Is dit een grote stort?
Wat wordt er gestort?
Hoe weten we zeker wat er wordt gestort?
Hoe zit het met aan- en afvoer van materialen?
Hoe lang gaat dit project duren?
Wat halen we overhoop door de werkzaamheden?
Hoe ziet het gebied er uit in het nieuwe plan?
Hoeveel natuur hebben we eigenlijk nodig in Nederland?
Hoeveel mensen wonen in of bij het plangebied?
Wat merken in- en aanwonenden van de werkzaamheden?
Hoeveel grond verandert van functie?
Hoeveel grond heeft de landbouw nodig?
Moeten de pachters worden gecompenseerd?
Hoe zit het met arbeidsplaatsen en bedrijvigheid?
Gaat dit project ook niet om winst voor de initiatiefnemer?
Wat is de rol van de gemeente geweest?
Bronnen
En het tweede stuk:
Bosscherwaarden: Wat kunnen wij leren
Het ging in het bovenstaande onderzoek vooral om het presenteren van feiten , die in verschillende media te vaak ondergesneeuwd raakten tussen meningen en voorspellingen (of speculaties). Wij vonden echter dat we meer moesten doen om goed te begrijpen wat dit project nu precies in gaat houden. Daarom zijn we tussen november 2017 en mei 2018 in vier soortgelijke projecten gedoken die al in uitvoering zijn. Hoe zijn die verlopen, wat kunnen we leren en wat betekent dit voor het huidige project in de Bosscherwaarden.
Beide stukken zijn op de website van de VNMW, werkgroep “Groenberaad” te lezen. Onderaan deze tekst, na de ondertekening: de links.
Nu weer verder met onze opvatting in relatie met het standpunt van de PvdA, afd. WbD:
Het Groenberaad van de VNMW is aan de hand van het onderzoek voorzichtig positief over de uitvoerbaarheid, mits de gemeente in een aparte overeenkomst duidelijke en controleerbare afspraken maakt m.b.t.. risico’s, overlast, duur, financiën en controle op kwaliteit van het te storten slib. M.b.t.. dit laatste: in feite is dit de taak van Rijkswaterstaat; zij bepaalt welk slib veilig gestort mag worden en zij oefent de controle uit daarop uit. Die controle is te sporadisch en zou door een onafhankelijk, door ontzander te betalen , onderzoeksbureau moeten worden uitgevoerd. Het belangrijkste instrument voor het verkrijgen van extra zekerheid is een privaatrechtelijke overeenkomst tussen de gemeente en de ondernemer. Hierin kunnen allerlei extra zaken worden geregeld die wettelijk niet zijn vastgelegd of voorgeschreven.
Onderwerpen die daarbij kunnen worden geregeld zijn onder andere de fasering, tijdsduur, werktijden en overlast, voortgangsrapportage en jaarplannen, controle op het toegepaste materiaal, klachtencommissie, schaderegelingen, nulmetingen, bankgaranties en een herinrichtingsfonds (garantiefonds). Het spreekt vanzelf dat het opstellen van een dergelijk contract specialistenwerk is dat met alle zorgvuldigheid dient te gebeuren
Daarnaast blijkt uit de rapportage (Wat kunnen wij leren) van vier vergelijkbare projecten dat die na een moeizaam begin vrijwel vlekkeloos (verlopen)zijn.
Met de links kom je bij interessant leesvoer en mooie bouwstenen om een goed onderbouwd besluit te nemen. Wat de PvdA betreft, blijft het einddoel, omvorming tot natuur, een te realiseren mogelijkheid voor het uiterwaardengebied de Bosscherwaarden indien aan de bovengenoemde voorwaarden en garanties tegemoet gekomen wordt.
Lodewijk Bergsma
Zie hier de feiten.
Zie hier wat we kunnen leren.
Zie hier de visie van ’t Groenberaad van de Vereniging Natuur & Milieu Wijk bij Duurstede
